تیوسولفات کلسیم و تیوسولفات پتاسیم
نگاهی علمی به نقش آنها در کشاورزی مدرن
مقدمه
در کشاورزی، استفاده کارآمد از کودها برای حداکثر کردن بازده محصول و حفظ سلامت خاک بسیار حائز اهمیت است. با این حال، بسیاری از کشاورزان با مزایایی که تیوسولفات کلسیم (CaS₂O₃) و تیوسولفات پتاسیم (K₂S₂O₃) ارائه می‌دهند، آشنایی کافی ندارند. این دو محصول نوآورانه، مجموعه ای منحصر به فرد از مزایایی نظیر در دسترس بودن مواد مغذی، تهویه خاک و بهبود سلامت گیاه را ارائه می دهند که آنها را به گزینه‌ای جذاب برای بهبود سلامت گیاه و ساختار خاک در کشاورزی مدرن تبدیل کرده است.
در این مقاله، به بررسی شیمی، کاربردها و مزایای تیوسولفات‌های کلسیم و پتاسیم می‌پردازیم و نشان می‌دهیم چرا این محصولات افزوده‌ای ارزشمند برای شیوه‌های کشاورزی مدرن هستند.
۱. شیمی تیوسولفات‌ها
تیوسولفات‌ها ترکیبات حاوی گوگرد هستند که با جایگزینی یک اتم اکسیژن در یون سولفات (SO₄²⁻) با یک اتم گوگرد تشکیل می‌شوند. این ترکیبات حلالیت بسیار بالایی در آب داشته و گوگرد خود را در فرمی که به سرعت توسط گیاه جذب می‌شود، آزاد می‌کنند. تیوسولفات‌ها در خاک اکسید شده و یونهای سولفات را به فرم هایی که هر دو برای متابولیسم گیاهان ضروری هستند آزاد می کنند.
- تیوسولفات کلسیم (CaS₂O₃) کلسیم (Ca²⁺) و گوگرد (S) را تأمین می‌کند.
- تیوسولفات پتاسیم (K₂S₂O₃) پتاسیم (K⁺) و گوگرد (S) را فراهم می‌کند.
این مواد مغذی برای عملکردهای فیزیولوژیکی مختلف در گیاهان، از جمله فعالیت آنزیمی، تنظیم آب و سنتز اسیدهای آمینه و پروتئین‌ها حیاتی هستند.
۲. مکانیسم عملکرد در خاک
اکسیداسیون گوگرد
تیوسولفات‌ها پس از استفاده در خاک توسط باکتری‌های خاک اکسید شده و سولفات (SO₄²⁻) و گوگرد عنصری (S₀) تولید می‌کنند. این فرآیند گوگرد را به سرعت برای گیاهان فراهم کرده و در عین حال به سلامت بلندمدت خاک از طریق افزودن گوگرد عنصری کمک می‌کند.
تیوسولفات‌ها علاوه بر تأمین گوگرد و عناصر غذایی، نقش احیاکننده نیز دارند. ساختار شیمیایی تیوسولفات ها، به دلیل حضور گوگرد به فرم ویژه، این امکان را به آنها می دهد که با شرکت در واکنش‌های اکسایش-کاهش با عناصر ریزمغذی فلزی مانند آهن (Fe³⁺) و مس (Cu²⁺) آنها را به حالت های قابل جذب برای گیاهان تبدیل کنند. این نقش احیاکننده به بهبود شرایط شیمیایی خاک و کاهش سمیت برخی عناصر کمک می‌کند.
بهبود ساختمان خاک
یونهای کلسیمِ تیوسولفات، با جایگزین شدن سدیم، باعث افزایش چسبندگی ذرات خاک به یکدیگر (به ویژه در خاکهای رسی سنگین) می‌شوند. این امر باعث بهبود تخلخل خاک شده و حرکت آب و هوا در خاک را بهبود می‌بخشد که به رشد ریشه و جذب بهتر مواد مغذی کمک بسزایی می‌کند.
تنظیم pH خاک
تیوسولفات پتاسیم می‌تواند به تنظیم pH خاک کمک کند. در خاکهای قلیایی، واکنش گوگردی تیوسولفات می تواند موجب کاهش، pH خاک شود که منجر به بهبود جذب عناصر غذایی می‌شود. در خاکهای قلیایی، کلسیم می‌تواند تجمع سدیم را کاهش داده و ساختار خاک و نفوذ آب را بهبود بخشد.
سم‌زدایی خاک
تیوسولفات‌ها توانایی رسوب دادن فلزات سمی در خاک مانند آلومینیوم، کادمیوم و سرب را دارند. این فلزات می توانند رشد گیاه را مختل کنند، و همچنین به سلامت جامعه اسیب برسانند. اجزای گوگرد با این فلزات واکنش داده و با رسوب آنها در خاک، دسترسی گیاه به آنها را کمتر می کند. جذب فلزات سنگین در گیاهان برای انسان و یا حیوانات مصرف کننده ی آنها بسیار مضر و خطرناک است.
۳. کاربردها در کشاورزی
تیوسولفات کلسیم برای انواع کشت ها، به ویژه محصولات نیازمند به کلسیم بالا و یا کشت شده در خاکهای دارای شوری سدیمی مفید است:
- گوجه‌فرنگی، فلفل و خیار: از عارضه ی پوسیدگی گلگاه جلوگیری می‌کند.
- سیب و گلابی: تلخی میوه را کاهش داده و سفتی میوه را بهبود می‌بخشد.
- سیب‌زمینی و پیاز: کیفیت پوست و ماندگاری را افزایش می‌دهد.
- ویژگی اصلاح کنندگی عمومی: به کاهش شوری سدیمی خاک کمک کرده و باعث آزاد سازی عناصر ریزمغذی می شود.
تیوسولفات پتاسیم برای محصولات نیازمند پتاسیم و گوگرد بالا، به ویژه در خاکهای قلیایی مفید است:
- غلات و محصولات زراعی: مقاومت در برابر خشکی و کارایی نیتروژن را افزایش می‌دهد.
- میوه‌ها و سبزیجات: اندازه، کیفیت و طعم را بهبود می‌بخشد و مقاومت در برابر استرس‌های محیطی را تقویت می‌کند.
- انگور و مرکبات: میزان قند و کیفیت کلی میوه را افزایش می‌دهد.
- سیب زمینی و پیاز: باعث افزایش سایز و یکنواختی غده ها می شود.
- ویژگی اصلاح کنندگی عمومی: به تعدیل اسیدیته ی خاک، آزاد سازی عناصر ریز مغذی و کاهش آبشویی نیتروژن کمک می کند.
۴. چرا باید به تیوسولفات کلسیم و پتاسیم توجه کنیم؟
- افزایش کارایی مواد مغذی: هر دو کود مواد مغذی را در فرم‌هایی فراهم می‌کنند که به سرعت توسط گیاه جذب می‌شود، این امر منجر به کاهش اتلاف و افزایش بازده می‌شود.
- بهبود سلامت خاک: تیوسولفات کلسیم ساختمان خاک را بهبود می‌بخشد، در حالی که تیوسولفات پتاسیم به تعادل ph خاک کمک می کند.
- کاهش تأثیرات زیست‌محیطی: استفاده از تیوسولفات‌ها به پایداری کشاورزی کمک می‌کند، زیرا نیاز به مصرف کود بیشتر را در بسیاری موارد کاهش می دهد. همچنین، با بهبود کارایی نیتروژن و کاهش آبشویی نیتروژن، از آلودگی آبهای زیر زمینی، که از مسائل بسیار مهم زیست محیطی است جلوگیری می کند.
سپاهان رویش، به عنوان نماینده ی شرکت تسندرلو کرلی اینترنشنال، بزرگترین تولید کننده ی تیوسولفات در جهان، دو محصول تیوکل (تیوسولفات کلسیم) و تیو کا (تیوسولفات پتاسیم) را به بازار ارائه می کند. با انتخاب محصول مناسب برای نیازهای خاص خود، از به حداکثر رساندن کارایی کشت خود اطمینان حاصل کنید.
برای آشنایی بیشتر با تیوکل و تیو کا، و دانلود بروشور، اینجا را کلیک کنید.
